Praten over seksualiteit is in onze samenleving nog steeds taboe. Of het nu gaat om de frequentie van geslachtsgemeenschap, praktijken of verlangen, het zijn onderwerpen die we zelden bespreken, zelfs niet met onze naasten. Al snel ontstaan er vergelijkingen: “Hebben we vaak genoeg seks?”, “Is het normaal dat ik geen zin heb?”, “Hebben andere koppels hetzelfde?” Deze vragen voeden complexen en twijfels over jezelf, je relatie en je normaliteit.

Tijdens de zwangerschap veranderen het libido en de frequentie van seksuele betrekkingen over het algemeen vaak. We worden dan nog meer geconfronteerd met dit gevoel van afstandelijkheid in de relatie, een gevoel dat vaak wordt beïnvloed door sociale normen en voorschriften.

Hoe verloopt de seksualiteit van een zwangere vrouw tijdens de zwangerschap?

Tijdens de eerste weken van de zwangerschap neemt het libido vaak af. Daar zijn eenvoudige verklaringen voor: intense vermoeidheid, misselijkheid, pijnlijke borsten, overgevoeligheid, angst in verband met het begin van de zwangerschap, angst voor een miskraam… Al deze factoren remmen het verlangen naar seks. En dat is normaal, want het lichaam ondergaat grote veranderingen en de geest is volledig gericht op deze grote nieuwigheid. Het is belangrijk om te onthouden dat deze afname van het libido voor velen van voorbijgaande aard is en niets zegt over de soliditeit of kwaliteit van de relatie.

Het tweede trimester wordt vaak de ‘wittebroodsweken’ van de zwangerschap genoemd. En terecht: de hormonen stabiliseren zich, de vermoeidheid neemt af, het humeur is beter, de angst verdwijnt… en het libido keert terug! Sommige vrouwen ervaren tijdens deze periode zelfs een vertienvoudigd verlangen. Het lichaam is meer ontspannen en rustiger, waardoor het plezier en de intimiteit in de seksualiteit terugkeren. Het is een moment waarop intimiteit bijzonder bevredigend kan zijn.

Met het begin van het laatste trimester kan het libido weer afnemen. De buik wordt groter, de slaap wordt verstoord en het fysieke ongemak neemt toe. Daar komen nog de angsten bij die verband houden met de bevalling en de aanstaande komst van de baby. Het zelfbeeld wordt soms aangetast en het verlangen kan natuurlijk afnemen. Ook hier geldt weer dat er geen norm is: sommige vrouwen voelen zich tot het einde toe zeer sensueel, andere hebben behoefte aan afstand. Het belangrijkste is om naar jezelf te luisteren.

En hoe zit het met de partner?

Er wordt veel gesproken over het libido van de zwangere vrouw, maar weinig over dat van de partner. Toch ondergaat ook het libido van de partner belangrijke veranderingen, die een grote invloed kunnen hebben op het evenwicht in de relatie.

Sommige partners zullen merken dat hun verlangen intact blijft of zelfs toeneemt. Anderen kunnen daarentegen een afname van hun libido ervaren.

Waarom? Daar zijn verschillende redenen voor:

• Fysieke veranderingen: het zien van de veranderingen in het lichaam van de partner kan een vorm van afstand of onzekerheid veroorzaken.
• De angst om pijn te doen: de angst om de baby te verwonden of een miskraam te veroorzaken komt vaak voor, ook al is dat in de meeste gevallen irrationeel.
• Het gevoel met z’n drieën te zijn: zodra de baby begint te bewegen, kan dit de perceptie van intimiteit veranderen.
• Een diepe sereniteit: sommige mensen voelen zich zo goed en zo voldaan door de zwangerschap dat ze geen behoefte meer hebben aan een actief seksleven. Dit is geen afwijzing van de ander, maar een vorm van volledige voldoening door de emotionele band.

Het is essentieel om ook deze ervaringen mee te nemen in de reflectie over seksualiteit tijdens de zwangerschap, om clichés te doorbreken en iedereen het gevoel te geven dat zijn of haar gevoelens legitiem zijn.

Hoe kan de intimiteit in het koppel behouden blijven ondanks schommelingen in het libido?

Creatief zijn in de manier waarop je van elkaar houdt, kan echt helpen om de intimiteit tijdens de zwangerschap te behouden. Seksualiteit is meer dan alleen penetratie: strelen, masseren, kussen, momenten van tederheid, samen eten… Zoveel manieren om de emotionele band binnen het koppel te voeden. Wanneer seksuele betrekkingen worden onderbroken of minder frequent zijn, is het heel goed mogelijk om de intimiteit te behouden dankzij deze dagelijkse gebaren.

Het is ook een kans om je seksualiteit opnieuw uit te vinden. Door de standjes aan te passen voor meer comfort, meer nadruk te leggen op het voorspel of gewoon meer tijd te nemen, kan het koppel een nieuwe manier ontdekken om zich met elkaar te verbinden. De zwangerschap kan zo een periode worden waarin je een zachtere, langzamere seksualiteit ontdekt, met meer aandacht voor jezelf en de ander.

Bij dit alles blijft communicatie essentieel. Niets is zo schadelijk als onuitgesproken dingen. Door te kunnen praten over je gevoelens, verlangens of twijfels kun je misverstanden en verkeerde interpretaties voorkomen. Het uiten van je emoties creëert een klimaat van vertrouwen en versterkt de verbondenheid.

Ten slotte is het van cruciaal belang om jezelf nooit te dwingen. Een verminderde libido is normaal, vooral tijdens een intense periode als een zwangerschap. Je verplicht voelen om seks te hebben om de ander een plezier te doen, kan ongemak en frustratie veroorzaken. Het is dus cruciaal om je eigen grenzen te respecteren, deze op een vriendelijke manier aan te geven en te luisteren naar de grenzen van je partner.

En na de zwangerschap?

De periode na de zwangerschap is een overgangsperiode. Het lichaam heeft een ingrijpende verandering ondergaan en het is essentieel om jezelf de tijd te gunnen voordat je weer seksueel actief wordt. Er is geen universele termijn, geen ideaal moment: elke vrouw, elk koppel gaat op zijn eigen tempo vooruit. Het belangrijkste is om het geleidelijk aan te doen, rustig aan, en vooral zonder druk.

In eerste instantie kunnen strelingen, tedere momenten en voorspel helpen om een vorm van intimiteit te herstellen. Ook hier blijft dialoog een centrale pijler: door te praten over je gevoelens, je angsten, je verlangens of je zorgen kun je de verbondenheid behouden en misverstanden voorkomen.

Het is ook cruciaal om naar je lichaam te blijven luisteren. Als er pijn optreedt, is dat niet normaal en moet dat serieus worden genomen. Aarzel niet om het rustiger aan te doen, langer te wachten of zelfs een professional te raadplegen als het ongemak aanhoudt. Het belangrijkste is om niet overhaast te werk te gaan, je gevoelens te respecteren en gewoon voor jezelf te zorgen.

Zwangerschap, met alles wat het in ons lichaam en ons hart teweegbrengt, heeft ook invloed op onze intimiteit. Schommelingen in het libido, twijfels, stiltes, vragen… Dit alles is heel menselijk en vooral heel normaal. Er bestaat geen ‘ideale’ seksualiteit tijdens de zwangerschap. Er zijn alleen unieke ervaringen, geldige gevoelens en koppels die in de loop van de maanden hun evenwicht zoeken.

Tot slot

In een samenleving waar nog te weinig – of te slecht – over seksualiteit wordt gesproken, is het essentieel om te benadrukken dat veranderingen in het intieme leven van een koppel natuurlijk zijn. Het is geen teken van mislukking, noch een afwijking. Het is gewoon het leven dat evolueert, de band die opnieuw wordt gedefinieerd, soms met pauzes, soms met nieuwe impulsen.

Laten we leren naar elkaar te luisteren, zonder angst te praten en onszelf niet te vergelijken. Want elk koppel schrijft zijn eigen verhaal en het belangrijkste blijft respect, welwillendheid en verbondenheid met de ander, in welke vorm dan ook.

Bedankt voor het lezen. Als dit artikel u aanspreekt, aarzel dan niet om uw ervaringen te delen of vragen te stellen in een reactie. En bovenal: zorg goed voor uzelf, uw lichaam en uw relatie. Tot snel voor een volgend artikel over seksualiteit na de zwangerschap.